Odebranie uprawnień do jazdy w Unii Europejskiej może stać się ustandaryzowaną procedurą we wszystkich krajach członkowskich. Obecnie jeśli kierowca traci prawo jazdy w jednym państwie UE, ograniczenia te nie muszą być uznawane przez inne kraje. Nowe regulacje dotyczące utraty prawa jazdy mają na celu ujednolicenie przepisów w całej Unii.
Wprowadzenie przepisów o odebraniu uprawnień do jazdy w Unii Europejskiej oznacza, że kierowcy ukarani w jednym kraju stracą możliwość prowadzenia pojazdów na terenie całej Unii. Przykładowo, jeśli polski kierowca zostanie pozbawiony uprawnień w Niemczech, decyzja ta będzie automatycznie uznawana także w Polsce i w pozostałych krajach wspólnoty. [1]
Propozycja Parlamentu Europejskiego dotycząca utraty prawa jazdy w całej UE ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa na europejskich drogach.
Czy już w 2025 roku stracisz prawo jazdy w całej UE?
Uwaga na nieprawdziwe informacje!
Na YouTubie pojawił się filmik pewnej firmy przygotowującej do MPU, która przekonuje, że już od stycznia 2025 będziesz mógł stracić prawo jazdy w całej Unii. Co więcej – nawet wtedy, gdy lata temu ukarano cię odebraniem uprawnień do jazdy w jednym z krajów wspólnoty.
Są to informacje wprowadzające w błąd. Przede wszystkim prace nad unijną dyrektywą nadal trwają i nie zapowiada się, żeby te przepisy tak szybko weszły życie. Nie ma więc co panikować. Obserwuj mojego bloga, a dowiesz się o szczegółach, jak tylko pojawią się rzetelne informacje, dodatkowo przeze mnie zweryfikowane. A niżej przeczytasz o tym, na jakim etapie są prace legislacyjne.
Odebranie uprawnień do jazdy w Unii Europejskiej – jak zmiany wpłyną na kierowców?
Wprowadzenie przepisów o odebraniu uprawnień do jazdy w Unii Europejskiej oznacza, że kierowcy ukarani w jednym kraju stracą możliwość prowadzenia pojazdów na terenie całej Unii. W tym celu mają również zostać wprowadzone nowe wzory dokumentów. [4]
Każde państwo członkowskie będzie zobowiązane do stosowania takich samych sankcji wobec kierowców, którym odebrano uprawnienia w innym kraju Unii. Zatem utrata prawa jazdy w UE zdecydowanie bardziej komplikuje sytuację kierowcy, który w jednym kraju poważnie naruszył zasady ruchu drogowego. Odebranie uprawnień do jazdy w Unii Europejskiej może mieć poważne konsekwencje, zarówno finansowe, jak i związane z ograniczeniem mobilności. Będziemy musieli być świadomi różnic w przepisach państw, po których podróżujemy i znacznie ostrożniejsi na drodze.
Co już teraz wiemy o zakazie prowadzenia pojazdów w całej Unii?
Unijna dyrektywa wyjaśnia, jakie kary mają być uznawane w całej Unii i przewiduje nową procedurę związaną z przekazywaniem między państwami informacji o ukaranych kierowcach.
Przede wszystkim państwo, które wydało prawo jazdy, będzie zobowiązane do nadania ogólnounijnego skutku zakazowi prowadzenia pojazdów – niezależnie od czasu jego trwania. Czyli nowe przepisy będą odnosić się również do czasowego zatrzymania prawa jazdy.
Poniżej przeczytasz podsumowanie projektowanych zmian:
- Przepisy dotyczą poważnych przestępstw i wykroczeń, za które kierowca został ukarany zakazem prowadzenia pojazdów wydanym na okres co najmniej 1 miesiąca.
- Państwo członkowskie, które nałożyło zakaz prowadzenia pojazdów, powinno powiadomić punkt kontaktowy państwa członkowskiego, które wydało prawo jazdy ukaranemu kierowcy. W tym celu odsyła prawo jazdy (o ile dokument został fizycznie zatrzymany) wraz z decyzją o nałożeniu zakazu i opisem popełnionego przestępstwa/wykroczenia.
- Dyrektywa przewiduje transgraniczną wymianę informacji poprzez Europejską Sieć Praw Jazdy („RESPER”). Powiadomienie ma trafić do RESPER w terminie nieprzekraczającym 10 dni roboczych od wydania decyzji o nałożeniu zakazu prowadzenia pojazdów. Czyli docelowo organy kontrolne we wszystkich krajach Unii będą miały dostęp do informacji o ukaraniu kierowcy.
- Państwo, które wydało prawo jazdy powinno uruchomić procedury niezbędne do zapewnienia ogólnounijnego skutku zakazu prowadzenia pojazdów lub, w określonych przypadkach, zastosować przesłankę zwolnienia. Zapewnienie ogólnounijnego skutku lub zastosowanie zwolnienia powinno nastąpić nie później niż w ciągu 15 dni od powiadomienia go o danym zakazie.
- Państwo wydające prawo jazdy nie podejmie kroków w celu nadania ogólnounijnych skutków w przypadku istnienia przesłanek do zwolnienia. Dyrektywa wylicza w nich między innymi sytuacje, w których:
– zakaz prowadzenia pojazdów został już w pełni wykonany w państwie członkowskim popełnienia przestępstwa lub wykroczenia
– dany zakaz prowadzenia pojazdów uległ przedawnieniu zgodnie z prawem państwa członkowskiego wydania prawa jazdy
– kierowca odbył karę w kraju, które ją nałożyło i już zostały mu przywrócone uprawnienia do jazdy
– wykonanie danego zakazu prowadzenia pojazdów jest niemożliwe ze względu na istnienie przywileju lub immunitetu na mocy prawa państwa członkowskiego wydania
– zakaz prowadzenia pojazdów skutkuje czasowym zawieszeniem lub ograniczeniem, a pozostały okres zawieszenia lub ograniczenia, który ma upłynąć, wynosi mniej niż jeden miesiąc.
- Kierowca zostanie poinformowany w terminie nieprzekraczającym 7 dni roboczych i będzie miał możliwość skorzystania ze środków odwoławczych w kraju wydania prawa jazdy.
- Według dyrektywy państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia powinno mieć możliwość dalszego stosowania, zgodnie ze swoimi przepisami krajowymi i ze skutkami ograniczonymi do swojego terytorium, zakazów prowadzenia pojazdów i wszelkich dodatkowych warunków określonych w tych przepisach, dopóki odnośna osoba nie zastosuje się do nich. Oznacza to, że jeśli państwo popełnienia przestępstwa/wykroczenia przewiduje dodatkowe warunki odzyskania uprawnień, to muszą zostać one w całości spełnione, by móc znów poruszać się po terytorium tego kraju. Jest to niezależne od przepisów obowiązujących w państwie wydającym prawo jazdy.
Jak będzie wyglądać sytuacja polskich kierowców w Niemczech?
W Niemczech za poważne wykroczenia i przestępstwa drogowe grożą surowe kary – w tym utrata prawa jazdy. Obecnie zabranie prawa jazdy w Niemczech [Entziehung der Fahrenlaubnis] wywołuje skutki tylko na terenie Niemiec. Osoby, którym zabrano zagraniczne (tj. inne niż niemieckie) prawo jazdy w Niemczech, co do zasady mogą wciąż prowadzić samochód w innych krajach, w tym w Polsce. [2] Natomiast na niemieckie drogi mogą legalnie wrócić dopiero po przywróceniu im uprawnień do jazdy – zgodnie z obowiązującymi procedurami.
Jeśli już teraz potrzebujesz pomocy w związku z utratą prawa jazdy, zapraszam do współpracy – usługi prawne dla kierowców w Niemczech.
Wejście w życie nowych przepisów będzie istotną zmianą dla moich Klientów – kierowców, którzy najczęściej zawodowo jeżdżą do Niemiec. Niemcy i Polska, jako kraje Unii, również będą zobowiązane do wzajemnego uznawania kar nałożonych przez jedno z nich. Dla kierowców, którzy poważnie naruszą przepisy będzie to oznaczać znacznie większe problemy – na przykład brak możliwości świadczenia usług transportowych nawet na terenie Polski.
Co ważne, jeśli na kierowcę, obok odebrania uprawnień do jazdy, nałożone zostaną dodatkowe obowiązki, będzie on nadal musiał spełnić je przed powrotem na niemieckie drogi – niezależnie od polskich przepisów regulujących kwestie odzyskiwania uprawnień. To zła informacja dla tych, którzy liczą na lżejsze traktowanie podczas starania się o odzyskanie prawa jazdy.
Przykładowo:
- Masz polskie prawo jazdy i w Niemczech odebrano ci uprawnienia do jazdy. Dodatkowo ukarano cię grzywną i skierowano na badania MPU.
- Zgodnie z unijną dyrektywą, również zostaną ci odebrane uprawnienia do jazdy w Polsce i w innych krajach UE.
- Odzyskiwanie uprawnień do jazdy w Polsce (i w innych krajach UE) będzie odbywać się zgodnie z polskimi procedurami i zostaniesz o tym poinformowany przez polskie organy.
- Jeśli przy analogicznym przestępstwie/wykroczeniu polskie przepisy nie przewidują np. grzywny i odpowiednika MPU, to nie oznacza, że zostaniesz zwolniony z tych obowiązków, a powrót do Niemiec za kierownicą będzie łatwiejszy.
- Żeby znów legalnie poruszać się po terenie Niemiec i tak będziesz musiał spełnić wszystkie warunki odzyskania uprawnień do jazdy w Niemczech – zapłacić grzywnę i zaliczyć MPU. Bez tego wjedziesz być może do innego kraju, ale do Niemiec nie, bo w tym zakresie Unia pozostawia autonomię państwu, które ukarało kierowcę na podstawie własnych przepisów.
Na jakim etapie są prace legislacyjne?
Przyjęcie tych przepisów wprowadzi istotne zmiany, dlatego warto być na bieżąco z etapami prac legislacyjnych.
Unijni urzędnicy od dłuższego czasu pracują nad rozwiązaniami, które umożliwią uznawanie decyzji o utracie prawa jazdy w UE. W 2023 r. opublikowano raport, w którym posłowie proponowali zmiany w systemie wymiany między państwami informacji o ukaranych kierowcach. [4] Szczegóły nowych regulacji są jednak nadal dopracowywane – europosłowie pochylali się nad nimi ponownie po wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2024 r.
Kiedy zaczną obowiązywać nowe przepisy?
Kiedy utrata prawa jazdy w UE stanie się powszechnym problemem kierowców? Choć politycy mówią, że nowe przepisy są priorytetem, to nie podano żadnych dat. Czas wejścia ich w życie jest więc nadal niewiadomą. Dodatkowo muszą zostać wydane odpowiednie akty wykonawcze, a kraje członkowskie muszą mieć czas na przygotowania, dzięki którym możliwe będzie realizowanie założeń tych regulacji – przede wszystkim sprawny przepływ informacji o ukaranych kierowcach.
Bibliografia:
- Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw jazdy [dostęp: 2024-11-24] https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2024-0095_PL.html?utm_source
- European Commission proposes updated requirements for driving licences and better cross-border enforcement of road traffic rules. [dostęp: 2024-11-24]. https://transport.ec.europa.eu/news-events/news/european-commission-proposes-updated-requirements-driving-licences-and-better-cross-border-2023-03-01_en
- Vertretung in Deutschland. (1 marca 2023 r.). EU-Kommission will Verkehrsvorschriften modernisieren: Digitaler Führerschein, EU-weites Fahrverbot für Verkehrssünder und aktualisierte Prüfvorschriften. [dostęp: 2024-11-24] https://germany.representation.ec.europa.eu/news/eu-kommission-will-verkehrsvorschriften-modernisieren-digitaler-fuhrerschein-eu-weites-fahrverbot-2023-03-01_de?utm_source
- Cross-border exchange of information on road-safety-related traffic offences. [dostęp: 2024-11-24]. https://oeil.secure.europarl.europa.eu/oeil/en/procedure-file?reference=2023/0052(COD)#section5
