Scenariusze likwidacji szkody w Niemczech

Wypadek czy stłuczka to nie tylko stres i straty finansowe. To także konieczność zmierzenia się z zawiłościami prawnymi, dotyczącymi wypłaty odszkodowania. W tym artykule wyjaśniam kluczowe pojęcia, z którymi będziesz mieć do czynienia w całym procesie likwidacji szkody w Niemczech. Przedstawiam też możliwe scenariusze likwidacji szkody. Sprawdź, jakie kroki musisz podjąć, aby maksymalnie zwiększyć szanse na uzyskanie satysfakcjonującego odszkodowania.

To ostatni z serii artykułów dotyczących wątku poświęconego likwidacji szkody w Niemczech. Zanim jednak przedstawię Ci możliwe scenariusze likwidacji szkody w Niemczech, niezbędne jest abyś zapoznał się z kilkoma pojęciami, którymi będę posługiwał się w dalszej części artykułu.

Najważniejsze pojęcia związane z likwidacją szkody

Koszty Naprawy (KN) = to koszty naprawy brutto (czyli z podatkiem VAT). Naprawa w oparciu o części oryginalne i w ASO. Jeżeli wzbogaciłbyś się wskutek naprawy uszkodzonego pojazdu (wartość pojazdu po naprawie zwiększyła się w porównaniu z jego stanem przed wypadkiem, np. uszkodzona w wypadku opona miała 4 mm profilu, a policzono jako odszkodowanie wartość nowej opony), to owo wzbogacenie zostanie odciągnięte z kwoty odszkodowania.

Ważne: niemieckie prawo przyznaje podatek VAT na koszty naprawy tylko wtedy, jeżeli się udowodni, że on został faktycznie zapłacony (np. poprzez przedłożenie faktury VAT za wykonaną naprawę). Jeżeli nie możesz tego wykazać, dostaniesz maksymalnie zwrot kosztów naprawy netto.

Utrata Wartości Pojazdu (UWP) = biegły ją podaje, jeżeli samochód mimo określonej przez niego drogi naprawy będzie obarczony skazą samochodu wypadkowego, która może wpłynąć na jego cenę przy dalszej sprzedaży.

Szkoda na Pojeździe (SP) = KN plus ewentualnie dodatkowo UWP.

Wartość Pojazdu Bez Uszkodzenia (WPBU) = ocena, ile Twój pojazd był warty na rynku przed nastąpieniem kolizji.

Wartość Uszkodzonego Pojazdu (WUP) = wycena, ile warty jest Twój pojazd / jego szczątki w obecnym stanie. Wygląda to najczęściej tak, że biegły zbiera oferty firm skupujących samochody rozbite i wybiera trzy najwyższe, a jako WUP podaje w opinii najwyższą zaproponowaną cenę. Oferty są z reguły dołączone do opinii i przez pewien podany czas wiążące dla firm, które je złożyły – Ty oczywiście nie musisz im sprzedawać pojazdu; zrobisz z nim to, co uważasz za stosowne.

Nakład potrzebny do Nabycia Porównywalnego Pojazdu (NNPP) = WPBU minus WUP, czyli ile faktycznie trzeba dopłacić, aby nabyć porównywalny pojazd bez wypadku.

Powyższe wyceny sporządza biegły. Z reguły wszystkie wartości są podane w jego opinii, chyba że sprawa jest jednoznaczna i nie ma potrzeby robienia części tych wyliczeń.

Ok, skoro pojęcia mamy już za sobą, najwyższy czas abyś zapoznał się z możliwymi scenariuszami likwidacji szkody w Niemczech oraz konsekwencjami jakie mogą Ci przynieść.

Scenariusz nr 1

SP (= KN + UWP) jest wyższa niż WPBU, ale nie więcej niż o 30%, czyli innymi słowy: 130% WPBU > SP > 101% WPBU.

SP nie może być wyższa niż 130% WPBU. Niemieckie prawo honoruje to, że poszkodowany nie zawsze chce się pogodzić ze sprzedażą swojego rozbitka (bo np. posiada on wartość sentymentalną) i nabyciem porównywalnego pojazdu sprzed wypadku. Dlatego koszty naprawy mogą przewyższyć do 30% wartość porównywalnego pojazdu bez wypadku.

Oczywiście zawsze możesz kupić sobie Porsche, nie musi to być kolejny Fiat 500! 🙂 Chodzi o to, że odszkodowanie ma Ci umożliwić kupno podobnego pojazdu bez wypadku, a nie wzbogacić Cię. Jeżeli stoisz dobrze finansowo, to możesz oczywiście dołożyć trochę grosza do uzyskanego odszkodowania i przesiąść się z Fiata 500 do wymarzonego Porsche, tyle że nie możesz liczyć na pomoc w tym zakresie ze strony ubezpieczyciela OC sprawcy 🙂

Praktyczne wskazówki:

• Jeżeli w tym scenariuszu nie naprawisz pojazdu w ogóle, dostaniesz tylko NNPP.
• Jeżeli naprawisz pojazd częściowo (np. na tyle, żeby mógł bezpiecznie jeździć po drogach, a czysto optyczne / kosmetyczne uszkodzenia zostawiasz nienaprawione), ale nie wykażesz kosztów naprawy, dostaniesz też tylko NNPP. Wyjątek: po wykazaniu kosztów naprawy w wysokości przewyższającej NNPP dostaniesz wartość SP (do max. 130 % WPBU). Są jednak sądy, które przyznają SP w takiej sytuacji dopiero po upływie sześciu miesięcy od daty wypadku i tym samym musisz potrzymać samochód minimum sześć miesięcy od daty wypadku, zanim dostaniesz pełne odszkodowanie i go ewentualnie sprzedasz.
• Jeżeli naprawisz pojazd w całości i według wytycznych biegłego, dostaniesz pełne SP, ale w każdym razie musisz potrzymać samochód jak wyżej przez co najmniej sześć miesięcy.

Z tymi sześcioma miesiącami chodzi o to, że w scenariuszu nr 1 najsensowniejszą decyzją poszkodowanego jest sprzedanie samochodu, a nie naprawianie go (przy tym prawie zawsze koszty naprawy są tu wyższe od NNPP). Jeżeli jednak decydujesz się na naprawę (i chcesz tym samym więcej pieniędzy od ubezpieczyciela), to po to, żeby dalej jeździć tym samochodem, i dlatego wymyślono te kilka miesięcy jako przesłankę przemawiającą za Twoją wolą zatrzymania pojazdu. Po upływie tych sześciu miesięcy możesz zrobić z autem, co dusza zapragnie, w tym sprzedać go „bezkarnie”.

Scenariusz nr 2

SP (= KN + UWP) jest niższa niż WPBU, ale wyższa niż NNPP, SP nie może tutaj przekroczyć 100% WPBU.

Praktyczne wskazówki:

• Jeżeli nie naprawisz auta, którym można bezpiecznie jeździć mimo uszkodzenia i będziesz nim jeździć minimum sześć miesięcy, dostaniesz SP do max. WPBU. Jeżeli sprzedasz samochód przed upływem tych sześciu miesięcy, dostaniesz tylko NNPP.
• Jeżeli naprawisz auto częściowo i będzie można nim bezpiecznie jeździć mimo pozostałego uszkodzenia i będziesz nim jeździć minimum sześć miesięcy, dostaniesz SP do max. WPBU.

Jeżeli sprzedasz samochód w tej konstelacji przed upływem tych sześciu miesięcy, a nie wykazałeś faktycznej wysokości KN, dostaniesz tylko NNPP; jeżeli pokażesz fakturę na wykonaną naprawę i sprzedasz przed upływem sześciu miesięcy, dostaniesz SP do max. WPBU.

Jeżeli naprawisz pojazd w całości i według wytycznych biegłego, dostaniesz pełne SP do max. WPBU. Na te sześć miesięcy tutaj nie musisz zwracać uwagi.

Scenariusz nr 3

SP (= KN + UWP) jest niższa niż NNPP

• tu dostaniesz zawsze SP do max. NNPP.

Scenariusz nr 4

SP jest wyższa niż 130 % WPBU (= ekonomiczna szkoda całkowita)

• tu dostaniesz NNPP.

Oprócz podanych wyżej elementów odszkodowania (scenariuszy) możliwe są jeszcze dalsze roszczenia, których możesz się domagać, m.in.:

• zryczałtowany zwrot poniesionych wydatków – w każdej sytuacji przysługuje Ci ryczałtowa kwota w wysokości 25 euro, która ma pokryć Twoje zwiększone opłaty pocztowe / telekomunikacyjne związane z likwidacją szkody;
• zwrot kosztów samochodu zastępczego – wynajęcie samochodu zastępczego z wypożyczalni to często element odszkodowania ryzykowny dla poszkodowanego. Kryteria, według których, w jakiej wysokości i na jaki okres są przejmowane koszty wypożyczenia samochodu to temat na osobny dłuższy artykuł;
• odszkodowanie za brak możliwości korzystania z pojazdu – w zależności od tego, który z podanych powyżej scenariuszy w jakiej formie ma zastosowanie, można dochodzić odszkodowania za brak możliwości korzystania z pojazdu w czasie jego naprawy / do czasu nabycia innego pojazdu w miejsce niesprawnego do jazdy;
• zwrot kosztów interwencji służb specjalistycznych – jeżeli była potrzebna interwencja straży pożarnej (np. był wyciek oleju albo trzeba było zablokować i posprzątać autostradę po kolizji) lub firmy holowniczej itp., przysługuje Ci zwrot tych kosztów / przejęcie ich przez ubezpieczyciela OC sprawcy;
• zwrot kosztów leczenia – gdy stłuczka nie skończyła się jedynie na poobijaniu Twojego samochodu i zostałeś ranny, dochodzą dalsze roszczenia jak zwrot kosztów leczenia (jeżeli musiałeś je pokryć z własnej kieszeni, bo nie przejęło ich np. Twoje ubezpieczenie zdrowotne), zadośćuczynienie za doznany ból, być może odszkodowanie za utratę możliwości zarobkowania.

Jak już wspominałem, to są tylko podstawowe reguły. W zależności od sytuacji, jest jeszcze cały szereg dalszych możliwych roszczeń, a diabeł często tkwi w szczegółach. Dlatego najlepiej zwróć się do prawnika znającego się na rzeczy. Zapraszam 🙂